Πολλές φορές οι γονείς νιώθουμε πως, αν βάλουμε αυστηρά όρια σε ένα νήπιο και επιμείνουμε να τα τηρήσει, μπορεί και να το πληγώσουμε. Όταν το βλέπουμε να κλαίει επειδή του είπαμε «όχι», λυγίζουμε και το παίρνουμε πίσω!
Η πραγματικότητα, όμως, είναι τελείως διαφορετική αφού το πεισματάρικο νήπιο που «δεν ακούει με τίποτα», στην πραγματικότητα είναι ένα πληγωμένο παιδί που νιώθει ανασφάλεια επειδή δεν έχει όρια.
Αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι πως το απείθαρχο παιδί είναι κατά βάθος ένα υπάκουο και ήρεμο παιδί που απλώς δεν έχετε βρει ακόμα τον κατάλληλο τρόπο για να επικοινωνήσετε μαζί του. Ωστόσο, αυτός ο τρόπος υπάρχει και θα βοηθήσει το παιδί να είναι χαρούμενο και να συνυπάρχει αρμονικά μέσα στην οικογένεια.
Όταν λέμε «όχι» σημαίνει «όχι»
Κάθε φορά που λέμε «όχι» στο παιδί, εκείνο αντιδράει περισσότερο μέχρι να ακούσει «ίσως» ή «ναι». Αν υποκύψουμε στην επιθυμία του, το διδάσκουμε πως τα κλάματα και οι φωνές είναι ο καλύτερος τρόπος για να περάσει το δικό του. Έτσι, μεγαλώνουμε ένα χειριστικό παιδί που μονίμως θα ψάχνει τρόπους για να κάνει αυτό που θέλει.
Αντίθετα, αν μείνουμε σταθεροί στο «όχι», του μαθαίνουμε πως τα όρια υπάρχουν για να τηρούνται. Μην ξεχνάτε πως ένα παιδί νιώθει περισσότερη ασφάλεια όταν υπάρχουν ξεκάθαροι κανόνες που δεν αλλάζουν ανάλογα με τις εκάστοτε επιθυμίες μας. Με αυτόν τον τρόπο, γνωρίζει πως τα όρια είναι αμετάβλητα για όλους, και δεν πληγώνεται όταν του ζητάτε να τα τηρήσει.
Βάζουμε επιπτώσεις που μπορούμε να τηρήσουμε
Οι γονείς συχνά κάνουν το λάθος να απειλούν τα παιδιά τους με επιπτώσεις που τελικά δεν εφαρμόζουν. Με αυτό τον τρόπο, τα διδάσκουν ότι δεν χρειάζεται να τους υπακούν, αφού οι επιπτώσεις μένουν πάντα στα λόγια.
Αντί να εκτοξεύετε κενές απειλές προκειμένου να σας υπακούσει το παιδί, ορίστε ξεκάθαρα όρια και θέστε επιπτώσεις που μπορείτε να υλοποιήσετε. Αντί να πείτε κάτι βαρύγδουπο όπως «αν δεν στρώσεις το κρεβάτι σου δεν θα ξαναβγείς από το σπίτι» που θα το κάνει να αισθανθεί άσχημα, προτιμήστε να πείτε «αν δεν στρώσεις το κρεβάτι σου, δεν θα μπορέσουν να έρθουν οι φίλοι σου στο σπίτι για να παίξετε».
Η πρώτη επίπτωση είναι μη πραγματοποιήσιμη (το ξέρετε τόσο εσείς όσο και το παιδί), ενώ η δεύτερη είναι μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Αρκεί να επιμείνετε και να μην την πάρετε πίσω όταν θα αρχίσουν τα παρακάλια και τα κλάματα!
Προτιμάμε τις θετικές εκφράσεις
Αν θέλετε να βάλετε σαφή όρια χωρίς να καταφύγετε σε εκφράσεις που μπορεί να τραυματίσουν το νήπιο, χρησιμοποιήστε θετικά μηνύματα. Για παράδειγμα, αντί να πείτε «αν δεν βάλεις γρήγορα τα παπούτσια σου δεν θα πάμε βόλτα», πείτε «βάλε γρήγορα τα παπούτσια σου για να πάμε βόλτα». Στόχος μας είναι να παροτρύνουμε τα παιδιά και όχι να τα κάνουμε να αισθανθούν απειλή.
Μπαίνουμε στη θέση του παιδιού μας
Πριν θέσουμε τους οικογενειακούς κανόνες, μπαίνουμε πρώτα στη θέση του παιδιού. Αναλογιζόμαστε τι μπορεί να κάνει στην ηλικία (και την προσωπικότητά του) κι έπειτα θέτουμε τα όριά μας. Επίσης, καλό είναι να σκεφτούμε πώς θα αντιδρούσαμε εμείς αν ήμασταν παιδιά.
Για παράδειγμα, ο κανόνας «στρώνουμε το κρεβάτι μας κάθε πρωί» είναι εφικτός για ένα νήπιο. Αντίθετα, αν του ζητήσουμε να διπλώνει κάθε βράδυ τα ρούχα του και να διατηρεί τακτοποιημένη την ντουλάπα του, το πιθανότερο είναι πως δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί όπως θα θέλαμε, με αποτέλεσμα να τραυματίσουμε την αυτοπεποίθησή του.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι τα όρια έχουν στόχο να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός κλίματος αρμονίας και να λειτουργήσουν υπέρ όλων, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του παιδιού.