Ένας γάμος μπορεί να έχει σημαντικά (παράπλευρα) οφέλη για την υγεία, που κάποιοι όμως απολαμβάνουν περισσότερο
Αν εκείνος ή εκείνη σας έκανε πρόταση γάμου και σκέφτεστε ακόμα την απάντηση, ίσως πείτε ευκολότερα το «ναι» αν μάθετε ότι ο γάμος θα γίνει με τις… ευλογίες της επιστήμης. Είναι πολλά τα οφέλη που εξασφαλίζει ο έγγαμος βίος για σωματική και ψυχική υγεία, και έχουν ενδιαφέρον όσα καταγράφουν σε άρθρο τους οι καθηγήτριες Libby Richards, Melissa Franks και Rosie Shrout από το Τμήμα Νοσηλευτικής και το Τμήμα Ανθρώπινης Ανάπτυξης και Οικογενειακής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Purdue, διευκρινίζοντας πάντα πως είναι οι καλές συνήθειες που προάγει η συντροφικότητα που τα προσφέρει και όχι ακριβώς η ένωση με γάμο.
Δεν είναι πρώτη φορά που το ερευνητικό ενδιαφέρον στρέφεται στην επίδραση του γάμου στον άνθρωπο αλλά και τη σύνδεσή του με την υγεία. Παλαιότερες μελέτες έχουν δείξει ότι άτομα ευκατάστατα και με καλύτερη υγεία θα παντρευτούν και μάλιστα με συντρόφους που η υγεία και η οικονομική τους επιφάνεια ξεπερνούν τον μέσο όρο, ενώ για όσους μειονεκτούν τόσο σε υγεία όσο και στα οικονομικά είναι πιθανότερο να μείνουν στο «ράφι». Άλλες πάλι έχουν συνδέσει τον έγγαμο βίο με πιο δραστήρια κοινωνική ζωή και με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την προστασία της υγείας όπως μικρότερος κίνδυνος υπέρτασης και θανάτου, αλλά και οφέλη για την υγεία όπως καλύτερος έλεγχος της φλεγμονής. Εντούτοις όμως, με αφορμή το παράδειγμα της φλεγμονής και το πλεονέκτημα που δεν εντοπίζεται εξίσου στις γυναίκες, οι ερευνητές υπογραμμίζουν τη σημασία του φύλου για την αποκόμιση οφελών από τη σχέση.
Ποιοι κερδίζουν (περισσότερα) και ποιοι χάνουν
Δύο περίπου επιπλέον χρόνια ζωής εξασφαλίζει ο γάμος σε άνδρες και γυναίκες χάρη στις καλές συνήθειες που συχνά θα βοηθήσει ο σύντροφος με πιο υγιεινό τρόπο ζωής να υιοθετήσει και ο άλλος όπως σωστότερη διατροφή ή ελάττωση του καπνίσματος και αλκοόλ. Φαίνεται όμως πως η θετική επιρροή που έχουν οι γυναίκες στους άνδρες δεν συμβαίνει με την ίδια ένταση -ή απουσιάζει πλήρως- και αντιστρόφως.
Σύμφωνα με τις ειδικούς, σπάνια οι άνδρες θα προσπαθήσουν να παροτρύνουν τη σύζυγο προς υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής αλλά, ακόμα και όταν αυτό συμβεί, όπως στην περίπτωση ενθάρρυνσης για καλύτερη φυσική κατάσταση που συνδέθηκε με περισσότερο περπάτημα, με την πάροδο των χρόνων θα εγκαταλείψουν την υποστηρικτική συμπεριφορά παρ’ όλο που η σύζυγος εξακολουθήσει να τους επισημαίνει τη σημασία των συνηθειών που προάγουν την καλή υγεία -κάτι που δεν παρατηρείται στα ομόφυλα ζευγάρια, επιβεβαιώνοντας κατά τις ερευνήτριες τον κομβικό ρόλο του φύλου και των κοινωνικών νορμών.
Η γενιά «σάντουιτς», όπως αποκαλούνται άτομα μέσης ηλικίας και δη οι γυναίκες που βρέθηκαν να φροντίζουν παράλληλα τους ηλικιωμένους τους γονείς και τα παιδιά τους, πληρώνει δυσανάλογο κόστος για τη συνολική υγεία με πιο αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα, εντονότερη κόπωση και συναισθηματικά προβλήματα.
Η διαχείριση του νοικοκυριού μαζί με τη φροντίδα της οικογένειας θα περάσει «στα ψιλά», με τις γυναίκες να θυσιάζουν την υγεία και ευεξία τους ώστε οι σύντροφοί τους να διατηρήσουν στο ακέραιο τον χρόνο που χρειάζονται για τη γυμναστική τους, σύμφωνα με μελέτες. Αντίστοιχα, θα μεριμνήσουν κατ’ αποκλειστικότητα για ιατρικές επισκέψεις και τακτικούς ελέγχους για την υγεία της οικογένειας, όταν όμως αρρωστήσουν οι άνδρες θα αυξήσουν το χρόνο που αφιερώνουν στη φροντίδα του σπιτιού.
Τα κοινωνικά πρότυπα του φύλου τέλος θα επιβαρύνουν τις γυναίκες που, σαν από (κατασκευασμένη) νομοτέλεια, θα δείξουν εντονότερο ενδιαφέρον για τη σχέση, την επίλυση των προβλημάτων και την διατήρησή της. Σύμφωνα με μελέτες, οι γυναίκες είναι πιθανότερο να προσαρμόσουν την ταυτότητά τους στη σχέση τους και έτσι οι συγκρούσεις ή άλλα προβλήματα στον γάμο να τις πλήξουν εντονότερα, βιώνοντας ισχυρότερες αρνητικές επιπτώσεις στη συναισθηματική και σωματική τους υγεία συγκριτικά με τους άνδρες, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου κινδύνου για μεταβολικό σύνδρομο, φλεγμονή και καρδιαγγειακή νόσο.
